Nie jest sekretem, że usługa stomatologiczna jest droga i mało przyjemna. Plus do tego lekarz lwią część na wizycie udziela bezpośrednio leczeniu, a nie „pogadankę”. Rzadko kiedy dostaniemy zalecenia profilaktycznego charakteru. Czy można zrozumieć, że z wypełnieniem zębowym wszystko w porządku i jak są kryteria, że coś psuje się i jak pilnie trzeba zgłaszać się do dentysty? Umawiać się natychmiast, czy można poczekać z tym wydatkiem do następnego miesiąca?
1. Odczucie „schodki” na powierzchnię wypełnienia.
Często sprowokowane podniesieniem kraju wypełnienia wskutek powiększenia jego linijnych rozmiarów. Odbywa się te przez wchodzenia molekuł wody pomiędzy spolimeryzowanych włókien kompozytu (najczęściej używany materiał w nowoczesnej stomatologii). Możliwe nawet po 3-6 mies. od czasu zakładania. W tym wypadku nie trzeba się martwić. Na zaplanowanej wizycie lekarz prosto wypoleruje zewnętrzną powierzchnię wypełnienia (zgodnie z instrukcją producenta polerowanie wypełnienie z kompozytu powinno powtarzać się co 6 mies. w ciągu całego terminu służby wyrobu).
2. Odczucie jamy w wypełnieniu.
Wynika wskutek mechanicznego ścierania materiału (zużycie). Bardziej podatne skłojonomerowe cementy. W tym wypadku lepiej wymienić wypełnienie, bo w wynikające zagłębienie przesuwa się przeciwstawny ząb. Wtedy wynika węzeł blokowania zakresu naturalnych ruchów żuchwy podczas żucia. Trzeba zwrócić uwagę, że często w trakcie wymiany wypełnienia będą zeszlifowane guzy antagonisty (jednoimienny ząb na przeciwstawnej szczęce) dla zwolnienia miejsca dla niezbędnej grubości materiału i usunięcie bloku w danym odcinku. Trzeba odnieść do tego spokojnie, tak jak szlifowanie szkliwa z następnym zabezpieczeniem lakierem lub żelem, zawierających fluor, nie prowadzi do powstania próchnicy. To też wykorzystują w ortodoncji dla zwolnienia dodatkowego miejsca, tylko szlifują często powierzchnie styczne.
3. Odczucie językiem ostrego kraju
To może wyniknąć wskutek złamania niepodpartej zębiną części szkliwa i/lub wąskiej albo obciążonej części wypełnienia. W obu wypadkach lepiej będzie zgłosić jak najszybciej do dentysty. Jeżeli nawet to skol szkliwa albo wypełnienia to na dnie może zacząć się próchnica tak jak stworzone sprzyjające warunki ー zatrzymania się resztek jedzenia. W drugim wypadku to wtórna próchnica z ubytkiem tkanek zęba i z powikłaniem ー różnego stopnia nasilenia zapalenie w miazdze.
4. Brązowy pasmo około wypełnienia.
Wynika wskutek podcieni kraju wypełnienia, czyli straty szczelności klejącej warstwy (adhezyjnej warstwy). Przyczyny mogą być albo rezultat niedotrzymania zaleconych warunków podczas wypełnienia próchnicowego ubytku, albo mechanicznego zużycia w trakcie eksploatacji. We wynikającej porowatości gromadzą się barwniki z jedzenia nadający charakterny brązowy odcień. Można nie śpieszyć, ale „odświeżyć” wypełnienie byłoby dobrze, z przyczyny tego, że do barwników mogą dołączyć się bakterii i sprowokować wtórną próchnicę. Najgorzej, że ona może ukryć się pod wypełnieniem i sprowokować powikłania.
5. Czarne czy brązowe punkty w środkowej części wypełnienia
Wynikają jak konsekwencja gromadzenia się barwników z jedzenia w miejscu por bezpośrednio w masie materiału. Takie punkty mogą pozostać się na cały termin służby wypełnienia, jeżeli nie psują estetykę. Choć dobrze jest sprawdzić, czy to naprawdę pory w materiale, czy w miejscu kontaktu z tkankami zęba, bo w tym wypadku rośnie szansa na powstanie próchnicy.
6. Odczucie ruchliwości wypełnienia
Od razu umawiać się na wizytę do lekarza. Podczas opracowania ubytku próchnicowego dentysta nadaje jej pewnego kształtu dla powiększenia warunków mechanicznej retencji. Dla tego często zdarza się, że wypełnienie już odkleiło się, ale utrzymuje się przychylonymi do siebie krawędziami ubytku. W szczelinę utworzonej po odklejeniu gromadzą się resztki jedzenia i rozmnażają się bakterii. Takiej stan szybko prowadzi do rozwoju próchnicy.
Czasami jedynym objawem odklejonego wypełnienia może być nieprzyjemny zapach lub smak idący spod wypełnienia.
Powyżej opisane wypadki są najczęściej spotykane, ale ważne rozumieć, że wypełnienie zębowe nie może wykonywać swoje czynności wiecznie. Wszystko „instalowane” do jamy ustnej trzeba profilaktyczne przeglądać co najmniej raz do roku. Dla tego niezbędne nie tylko wizualne badanie, ale i wykonanie zdjęć rentgenowskich i transluminiscentnych.
